حیات سیاسی شیخ محمد خیابانی

thesis
abstract

روند رشد جریانان سیاسی، فکری در ایران با طلوع مشروطیت تقویت می گردد لیکن با ظهور استبداد صغیر و جو خفقان مرکز، حرکتهای اعتراض آمیز به ایلات کشیده میشود یکی از رهبران این جنبشها شیخ محمد خیابانی بود که با پیشینه علمی و مولفه های فکری (اسلامی، دمکراسی، سوسیالیست) قوی وارد میدان سیاست می شود. در استبداد صغیر، مجلس دوم، اشتغال تبریز توسط نیروهای روسی و عثمانی در کنار سایر آزادیخواهان علیه استبداد داخلی و استعمار خارجی وارد عمل می گردد. وی مردم را با تقویت فکری در زمینه های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی آماده مقابله با آنها می کند. خیابانی برای اشاعه افکار خود روزنامه (تجدد) را با همکاری پیروان خود منتشر می نماید. او به اصلاحات از طریق تحول و تکامل اندیشه های سیاسی و تنویر افکار مردم پایبند بود و اعتقاد داشت که نهضتهای فکری با ثبات تر از حکومتهای نظامی است. خیابانی تجدد سیاسی و ادبی را لازم ملزوم یکدیگر می دانست. وی با تغییر نام آذربایجان به آزادیستان، انتقال مرکز قیام از اداره تجدد به عالی قاپو، باعث تضغیف جنبش خود می شود که اختلاف درونی حرکت (تجددیون، تنقدیون) و عدم همکاری و پیوند با دیگر حرکتهای ایالات (قیام جنگل، کلنل، جنوب)، نداشتن پشتوانه سرکوبی فراهم می گردد. در نهایت به دست عنصری آزادیخواه (مخبرالسلطنه) متلاشی می شود. نکته قابل توجه در مورد قیام این است که مقصد و هدف اصلی، اصلاحات عمیق و دقیق بدون کمترین وابستگی به عناصر وابسته داخلی با دول خارجی در آذربایجان بود که بعد از رشد و تکامل این روند در آذربایجان به تمام نقاط ایران گسترده شود. بنابراین ایده تشکیل حکومت مستقل جدا از ایران منتفی است.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

اندیشه قیام شیخ محمد خیابانی

iran has witnessed several movements and riots to achieve freedom, independence, justice and progress between the constitutional revolution and the emerging of reza khan. those move­ments, which were born along a desire to gain constitution eventually lost steam. ultimately, reza khan, posing to be a unique savior, appeared and buried the weak body of the constitution move­ments. this article s...

full text

یک رویداد، یک مورخ، سه روایت: تحلیل انتقادی روایت های کسروی از قیام شیخ محمد خیابانی

قیام‌های‌پسامشروطه موضوع خوبی برای اظهارنظرها و روایت‌های متفاوت، متعارض و متقارب فعالان و ناظران سیاسی است. هریک از آن‌ها از زاویه‌دید، ساخت‌ذهنی، ایدئولوژی، مصالح گروهی و ملی بدان نگریسته وقضاوت کرده‌اند. یکی از مهمترین فعالان عرصه روایت‌نگاری قیام خیابانی، سیداحمد کسروی است که از او، دو روایت تاریخ‌نگارانه و یک خاطره‌نگارانه باقی‌مانده‌است. این مقاله درصدد است با بهره‌گیری از رویکرد تحلیل ان...

full text

شاخصه های فکری ـ اجرایی میرزا کوچک خان و شیخ محمد خیابانی

در فرآیند شکل گیری و تداوم حرکت های سیاسی و اجتماعی، انگیزه ها و اهداف رهبران و میزان استحکام مبانی فکری و اجرایی این حرکت ها، اصلی ترین بخش آن محسوب می شود. در نهضت های جنگل و خیابانی نیز دستیابی به عوامل و عناصر اصلی شکل دهنده افکار و اندیشه های رهبران و اهداف و آرمان هایی که در پی دستیابی به آن بودند، از اهمیت اساسی برخوردار بود. در عین حال سازمان بندی سیاسی آن ها برای پیشبرد و وصول به اهداف...

full text

شاخصه های فکری ـ اجرایی میرزا کوچک خان و شیخ محمد خیابانی

در فرآیند شکل گیری و تداوم حرکت های سیاسی و اجتماعی، انگیزه ها و اهداف رهبران و میزان استحکام مبانی فکری و اجرایی این حرکت ها، اصلی ترین بخش آن محسوب می شود. در نهضت های جنگل و خیابانی نیز دستیابی به عوامل و عناصر اصلی شکل دهنده افکار و اندیشه های رهبران و اهداف و آرمان هایی که در پی دستیابی به آن بودند، از اهمیت اساسی برخوردار بود. در عین حال سازمان بندی سیاسی آن ها برای پیشبرد و وصول به اهداف...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023